Εφοδιαστική Αλυσίδα 4.0 – Άρθρο Δρα Γιώργου Ξηρογιάννη, Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ, στα ΝΕΑ, 19/3/2021
Ο ρόλος της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι σχεδόν αυταπόδεικτος στην πανδημία. Φαινόμενα όπως η δυσχέρεια των μεταφορών, η επιμήκυνση των χρόνων παράδοσης, η εμφάνιση νέων καταναλωτικών συνηθειών και η πίεση των ηλεκτρονικών καταστημάτων για άμεση εξυπηρέτηση αναδεικνύουν τη σημασία της.
Επιπλέον των αναγκών σε υποδομές και μεταφορικά μέσα, η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη ψηφιακής εξέλιξης των δικτύων εφοδιασμού. Αφετηρία είναι πρωτίστως οι βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις μιας και το 80% της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ελλάδα πραγματοποιείται εσωτερικά σε αυτές (έναντι 25% στην ΕΕ). Οι ψηφιακές λύσεις είναι μονόδρομος ώστε ο παραδοσιακός γραμμικός εφοδιασμός (μεταφορά προϊόντων και πληροφοριών από τον προηγούμενο συνεργάτη στον επόμενο), να μετασχηματιστεί σε ένα δυναμικό μοντέλο, όπου όλοι οι συνεργάτες ανταλλάσσουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Τεχνολογίες όπως RFID, διαδίκτυο των μηχανών, τεχνητή νοημοσύνη, ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων βελτιώνουν την παραγωγικότητα, μειώνουν τα κόστη λειτουργίας, επιτρέπουν καλύτερη ανταπόκριση σε πιεστικούς χρόνους, αυτοματοποιούν τις προβλέψεις πρώτων υλών. Με λίγα λόγια οι τεχνολογίες γίνονται πηγές πλεονεκτημάτων.
Στην Ελλάδα, σήμερα, παρατηρείται σημαντική υστέρηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό των αλυσίδων εφοδιασμού. Μόνο 5 στις 10 εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις επενδύουν στο μετασχηματισμό της. Συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την εφοδιαστική ως μια υποστηρικτική εργασία χαμηλής προστιθέμενης αξίας με το χαμηλό κόστος να παραμένει κυρίαρχος παράγοντας. Ενδεικτικά, το 53% των επιχειρήσεων αυτών βασίζεται σε εφαρμογές γραφείου για τη διαχείριση των αποθηκών. Επίσης, το 60% δεν διαθέτει σύστημα διαχείριση στόλου οχημάτων παρά το μεγάλο αριθμό φορτηγών ιδιωτικής χρήσης. Στον αντίποδα, οι εταιρίες εφοδιαστικής (3PL) έχουν καλύτερες επιδόσεις με 8 στις 10 να επενδύουν σε σύγχρονες τεχνολογίες.
Τα οφέλη είναι ήδη ορατά σε όσους επενδύουν στη ψηφιοποίηση. Ενδεικτικά, γνωστές μεταποιητικές εταιρίες αναλύουν δεδομένα αποθεμάτων σε πραγματικό χρόνο και απολαμβάνουν 20% μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πρώτων υλών με 25% μειωμένο κόστος εφοδιασμού. Γνωστές εταιρίες εμπορευματικών μεταφορών πέτυχαν 100% αύξηση της δυναμικότητας του στόλου με παράλληλη μείωση 17% του κόστους, μέσω συσκευών δεδομένων θέσης και φορτίου (IoT).
Η ψηφιοποίηση ωφελεί και το δημόσιο τομέα μειώνοντας το λαθρεμπόριο. Ενδεικτικά, η Ουγγαρία το 2016 διεύρυνε την ηλεκτρονική τιμολόγηση με την ψηφιοποίηση των εγγράφων σε όλα τα στάδια των εμπορευματικών μετακινήσεων. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά €2 δισ. το χρόνο. Η ωφέλεια αυτή στα ελληνικά δεδομένα θα αντιστοιχούσε σε 2 νέα προγράμματα επιστρεπτέας προκαταβολής.
Η πετυχημένη μετάβαση στα ψηφιακά δίκτυα εφοδιασμού θέλει ένα σχέδιο με τέσσερα βήματα. Πρώτα, η επιχείρηση επιλέγει τα συγκεκριμένα προβλήματα που θα λύσει μέσω της ψηφιοποίησης. Δεύτερον, επιλέγονται οι συγκεκριμένες ευκολίες που θα παρέχουν οι νέες τεχνολογίες. Τρίτον, γίνεται αναλυτική ενημέρωση εργαζομένων και συνεργατών για τις αλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα. Τέλος, η τεχνολογία επιλέγεται με βασικό κριτήριο την ικανότητα της να λύσει τα συγκεκριμένα προβλήματα και όχι με βασικό κριτήριο το κόστος της.
