Νέες ήπιες δεξιότητες για την ψηφιακή εποχή
Άρθρο κ. Δημήτρη Βέργαδου, Διευθυντή Τομέα ΜΜΕ και Ενημέρωσης του ΣΕΒ, στη Deal News
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και το κύμα αλλαγών που φέρνει μαζί της η 4η βιομηχανική επανάσταση, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι γεωπολιτικές αναταράξεις και οι ανατροπές στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες, καθώς και η δημογραφική γήρανση προκαλούν θεμελιώδεις αλλαγές στον κόσμο της παραγωγής και της εργασίας.
Οι μεταβολές αυτές -που αποτυπώνονται πολύ καθαρά στις ανάγκες προσαρμογής που απαιτούνται από τις επιχειρήσεις και το ανθρώπινο δυναμικό- προϋποθέτουν νέα μοντέλα παραγωγής και οργάνωσης των επιχειρήσεων, αλλά και νέες δεξιότητες. Η επερχόμενη αυτοματοποίηση θέσεων εργασίας και η ζήτηση για νέες ειδικότητες και νέες θέσεις εργασίας, καθιστά τις ψηφιακές και κυρίως τις ήπιες δεξιότητες περιζήτητες.
Με άλλα λόγια, στο σημερινό περιβάλλον η αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου κεφαλαίου αποτελεί προϋπόθεση για μια βιώσιμη, συμπεριληπτική ανάπτυξη. Αναβάθμιση δεξιοτήτων και γνώσεων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θέσεων εργασίας και αναγκών, όπως είναι οι τεχνικές, τεχνολογικές και δεξιότητες αιχμής, που θεωρούνται -κατά τον Daniel Goleman– «ικανότητες και δεξιότητες κατωφλιού». Είναι αναγκαίες δηλαδή -αλλά όχι επαρκείς- ιδιαίτερα δε σε έναν κόσμο, που θα χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από την ανάγκη συνύπαρξης της ανθρώπινης ευφυΐας με τις νέες μηχανές και τις τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης.
Στην παρέμβασή του στο 4ο Ετήσιο Συμπόσιο του Κέντρου Αριστείας ΣΕΒ στη Δημιουργική Ηγεσία, ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης επισήμανε, μεταξύ των άλλων: «Η ανάγκη διεύρυνσης των γνώσεων των εργαζομένων σε θέματα όπως η ηγετική ικανότητα, στρατηγική σκέψη, ψηφιακές τεχνολογίες, διαχείριση αλλαγής, εταιρική κοινωνική ευθύνη, κτλ. είναι καίρια για την Ελλάδα του 2030 και για αυτό πρέπει να δράσουμε έγκαιρα».
Ξεχωριστή θέση κατέχει η ενίσχυση των ήπιων δεξιοτήτων στα διοικητικά στελέχη, αλλά και συνολικά σε ολόκληρο το ανθρώπινο οικοσύστημα ενός σύγχρονου Οργανισμού. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΒ αναπτύσσει μια παλέτα πρωτοβουλιών που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων αλλά και την εξέλιξη των εργαζομένων, με αιχμή το πρόγραμμα που υλοποιεί σε σύμπραξη με το ΑLBA «ΜΑΖΙ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ».
Ήπιες Δεξιότητες και η πρακτική αξία της «γενναιόδωρης ακρόασης»
Σε πρόσφατη ανάλυσή του το WEF (World Economic Forum), ένας οργανισμός που ασχολείται συστηματικά με τις ήπιες δεξιότητες μας συστήνει την αξία της λεγόμενης «γενναιόδωρης ακρόασης», ως εκείνης της δεξιότητας που χρειαζόμαστε περισσότερο στον νέο κόσμο της ψηφιακής εργασίας. Η γνήσια εμπλοκή, η αφοσίωση και η δέσμευση στην εργασία συμβαίνουν μόνον όταν οι εργαζόμενοι και οι ηγέτες σφυρηλατούν βαθιές και γνήσιες διασυνδέσεις μεταξύ τους.
Τι είναι όμως η «γενναιόδωρη ακρόαση»; Σύμφωνα με το WEF είναι «η ικανότητα να ακούμε τον εαυτό μας, ο ένας τον άλλον και τη φύση, με γενναιοδωρία. Ορίζεται ευρέως ως η ακοή πέρα από τα λόγια και η εμπλοκή τόσο με την καρδιά, όσο και με το μυαλό. Η γενναιοδωρία συνεπάγεται αξίες όπως είναι η ειλικρίνεια, το θάρρος, η περιέργεια και η ανταπόκριση. Οι σκοποί της γενναιόδωρης ακρόασης περιλαμβάνουν: κατανόηση, ενσυναίσθηση, καλύτερη συνεργασία και γνήσια σύνδεση».
Σήμερα, η πρακτική σημασία της «γενναιόδωρης ακρόασης» είναι κρίσιμη. Σύμφωνα με σχετική έρευνα, η ανταπόκριση του ακροατή και ο συντονισμός της ακρόασης μίας συνομιλίας αυξάνουν την ποσότητα των πληροφοριών που εκφράζονται και το εύρος στο οποίο ο ακροατής κατανοεί τον στόχο του ομιλητή.
Στο χώρο εργασίας αυτό σημαίνει ότι οι ηγέτες, μέσω της ακρόασης, όχι μόνο αυξάνουν την αποδοτικότητα της εργασίας και τις εργασιακές γνώσεις των εργαζομένων τους, αλλά βελτιώνουν και την ευημερία και την ψυχολογική τους ασφάλεια, ελαχιστοποιώντας την εξουθένωση, τη συναισθηματική εξάντληση και το άγχος. Όταν θέλουμε πραγματικά να ακούσουμε γενναιόδωρα, κάνουμε μια ενεργητική προσπάθεια να δούμε τον κόσμο μέσα από αυτήν την οπτική γωνία, «μπαίνουμε στα παπούτσια» του άλλου, προκειμένου να κατανοήσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, χωρίς προκαταλήψεις. Σύμφωνα με το WEF, οφείλουμε να βλέπουμε την ακρόαση ως μια ελεύθερη ευκαιρία μάθησης.
Εν κατακλείδι, σε μια εποχή που την διαπερνούν τα κινήματα της «Μεγάλης» και «Ήσυχης Παραίτησης», και όπου ο ανταγωνισμός της διακράτησης και αναζήτησης ταλέντου μαίνεται αδυσώπητος, η απάντηση είναι ο ανθρωποκεντρικός Οργανισμός, ο οποίος χαρακτηρίζεται από ευελιξία, «γενναιόδωρη ακρόαση» και ενσυναίσθηση προς τους ανθρώπους του.