Η θετική εμπειρία του εργαζόμενου είναι το νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

H εμπειρία εργαζομένου ως στρατηγικό πεδίο -από τη μάθηση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων έως την κουλτούρα, την ηγεσία και τη συλλογική προσαρμοστικότητα των οργανισμών.

Άρθρο κας Ντόρας Οικονόμου, Διευθύντριας Τομέα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΣΕΒ, στην ειδική έκδοση «Employee Experience 360», Βήμα της Κυριακής

Τα τελευταία χρόνια, η εργασία αλλάζει με πρωτοφανή ταχύτητα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις, οι δημογραφικές πιέσεις και η κλιματική κρίση διαμορφώνουν ένα εντελώς νέο περιβάλλον, με απτές συνέπειες και νέες απαιτήσεις:

• Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση αναδιαμορφώνουν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας. Σύμφωνα με το McKinsey Global Institute, η ταχεία ανάπτυξη της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να αυτοματοποιήσει έως και το 30% των ωρών εργασίας στις ΗΠΑ, μέχρι το 2030, ενώ παρόμοια τάση καταγράφεται και στην Ευρώπη. Η πρόκληση δεν είναι η απώλεια θέσεων εργασίας, αλλά ο επαναπροσδιορισμός αρμοδιοτήτων και η ανάγκη για ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων.
• Το δημογραφικό πρόβλημα και η μείωση του ενεργού πληθυσμού στην Ευρώπη απαιτεί στρατηγική αξιοποίηση όλων των ηλικιακών ομάδων και προσέλκυση ταλέντων από ευρύτερες δεξαμενές εντός και εκτός της Ένωσης. Σύμφωνα με τη Eurostat, η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών με τις χαμηλότερες επιδόσεις στην ενεργοποίηση και ένταξη των μεγαλύτερων ηλικιών στην αγορά εργασίας. Η απασχόληση στην ηλικιακή ομάδα 55–64 ετών είναι κάτω από 55%, όταν σε χώρες όπως η Σουηδία, η Γερμανία και η Ολλανδία ξεπερνά το 70%.
• Η πολυμορφία και η συμπερίληψη αποτελούν στρατηγικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις. Διεθνείς έρευνες δείχνουν ότι οι οργανισμοί που επενδύουν στη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη καταγράφουν μεγαλύτερη κερδοφορία σε σχέση με τον μέσο όρο του κλάδου στον οποίο ανήκουν. Στην Ελλάδα, όπου η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και ιδιαίτερα σε θέσεις ευθύνης παραμένει χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ, η πρόκληση είναι ταυτόχρονα κοινωνική και αναπτυξιακή.

Σε αυτό το πλαίσιο, η θετική εμπειρία των εργαζόμενων αναδεικνύεται ως το νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς επηρεάζει άμεσα την παραγωγικότητα, την προσέλκυση ταλέντων και τη δέσμευση του ανθρώπινου δυναμικού και, εν τέλει, την ανθεκτικότητα της οικονομίας, ωθώντας τις επιχειρήσεις να συμπεριλάβουν στη στρατηγική τους, τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος.

Η εμπειρία του εργαζόμενου αποτελεί το συνολικό άθροισμα όλων των εμπειριών που αποκτά ένα άτομο στον χώρο εργασίας. Περιλαμβάνει τη συνεργασία με συναδέλφους, την αλληλεπίδραση με την ηγεσία, τα συστήματα διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού, την εμπειρία χρήσης των τεχνολογικών εργαλείων που υποστηρίζουν την εργασία, καθώς και τις φυσικές και υλικές συνθήκες στον χώρο εργασίας.

Όπως στην πελατοκεντρική προσέγγιση η εμπειρία του πελάτη (Customer Experience) καλύπτει το σύνολο των αλληλεπιδράσεων του καταναλωτή με μια επιχείρηση ή ένα brand – από την πρώτη επαφή έως την εξυπηρέτηση μετά την πώληση – έτσι και η εμπειρία του εργαζόμενου (Employee Experience) περιλαμβάνει όλες τις στιγμές της διαδρομής του μέσα σε έναν οργανισμό: από την προσέλκυση και την ένταξή του, μέχρι την καθημερινή εργασία, την ανάπτυξη, την επιβράβευση και την εξέλιξη της καριέρας του. Στη βάση αυτής της προσέγγισης, οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται ως «εσωτερικοί πελάτες», με τη βελτίωση της εμπειρίας τους να ενσωματώνεται στην εταιρική στρατηγική. Για τις επιχειρήσεις, αυτό μεταφράζεται σε:

• Αξιοκρατία και αντικειμενικά συστήματα αξιολόγησης. Η θετική εργασιακή εμπειρία χτίζεται μόνο όταν οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι η συνεισφορά τους αξιολογείται με διαφάνεια και δικαιοσύνη.
• Συνεχή αναβάθμιση δεξιοτήτων (reskilling και upskilling). Η δια βίου μάθηση συνιστά θεμελιώδη προϋπόθεση για την ισότιμη συμμετοχή στο μέλλον της εργασίας. Ωστόσο, η Ελλάδα, με το ποσοστό συμμετοχής των ενηλίκων (25–64 ετών) στην εκπαίδευση και κατάρτιση μόλις στο 15%, έναντι μέσου όρου 40% στην ΕΕ, έχει πολύ δρόμο να διανύσει για την επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου για 60% ετήσια συμμετοχή έως το 2030.
• Ευέλικτα και υβριδικά μοντέλα εργασίας, ως αναγκαία οργανωτικά εργαλεία που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις για ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
• Κουλτούρα ισότητας και συμπερίληψης. Από τη χρήση της τεχνολογίας μέχρι τις πρακτικές ηγεσίας, η θετική εμπειρία ενισχύεται σημαντικά όταν κάθε εργαζόμενος αισθάνεται ότι έχει λόγο και ρόλο.

Σε αντίθεση με το διεθνές περιβάλλον και παρά την πρόοδο που αδιαμφισβήτητα σημειώνεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα αντιμέτωπη με αντιφατικές πραγματικότητες και ανασταλτικούς παράγοντες που περιορίζουν την ικανοποίηση, αλλά και την πλήρη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού:

• Διαθέτουμε υψηλό μορφωτικό επίπεδο στους νέους, αλλά και σημαντική αναντιστοιχία δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας.
• Επενδύουμε σε καινοτόμες επιχειρήσεις, ωστόσο η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, και ειδικότερα στην ανάπτυξη και αναβάθμιση δεξιοτήτων, παραμένει μη συνδεδεμένη με τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων.
• Προωθούμε την ισότητα, αλλά η Ελλάδα εξακολουθεί να υπολείπεται κατά 11,7 μονάδες στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2024), στοιχείο που υποδηλώνει ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν ακόμα σημαντικά εμπόδια στην πρόσβαση σε εκπαίδευση, απασχόληση και θέσεις ευθύνης.

Ο ΣΕΒ, ως θεσμικός εκπρόσωπος της σύγχρονης οργανωμένης επιχειρηματικότητας, στηρίζει τις επιχειρήσεις στην προσαρμογή τους στο νέο εργασιακό και παραγωγικό περιβάλλον που διαμορφώνεται από τις παγκόσμιες προκλήσεις και τις εντεινόμενες ανάγκες για συμπερίληψη, δεξιότητες και ανθεκτικότητα, μέσα από:

• Τεκμηριωμένες θέσεις και προτάσεις πολιτικής που ενισχύουν την εκπαίδευση και κατάρτιση, σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και την απασχόληση.
• Υπηρεσίες και δράσεις για τα μέλη του, όπως προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων, δικτύωση, ανάδειξη καλών πρακτικών και εξειδικευμένες μελέτες για το ανθρώπινο δυναμικό.
• Συνεργασία με την Πολιτεία και τους λοιπούς κοινωνικούς εταίρους, ώστε η μετάβαση αυτή να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς.

Η εμπειρία του εργαζόμενου αποτελεί μια δυναμική στρατηγική που εξελίσσεται συνεχώς, προσαρμοζόμενη στις προσδοκίες των ανθρώπων, στις ανάγκες των επιχειρήσεων και στις επιταγές της εποχής.

Το όραμά μας είναι ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον που:

• Συνδυάζει την τεχνολογική πρόοδο με τον ανθρώπινο παράγοντα
• Ανταμείβει την παραγωγικότητα και τη δέσμευση
• Αντιμετωπίζει τη διαφορετικότητα ως πηγή δημιουργικότητας και καινοτομίας
• Διασφαλίζει βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή.

Ο ΣΕΒ θα συνεχίσει να είναι παρών, με προτάσεις, δράσεις και στρατηγική δέσμευση, ώστε το εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα να εξελίσσεται με όρους που ενδυναμώνουν το ανθρώπινο δυναμικό και ενισχύουν την ανάπτυξη της χώρας.