Βιομηχανική αριστεία και η πρόκληση του έξυπνου εργοστασίου
Άρθρο κ. Δημήτρη Βέργαδου, Διευθυντή Τομέα ΜΜΕ και Ενημέρωσης ΣΕΒ, στο περιοδικό “Μετάδοση Ισχύος”, Απρίλιος 2024
Η πρόσφατη μελέτη που εκπόνησαν από κοινού η EY Ελλάδος και ο ΣΕΒ, με τίτλο: «Χτίζοντας το μέλλον για ακόμα πιο ισχυρή βιομηχανία» επιβεβαιώνει την ανθεκτικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, όπως και το σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό της αποτύπωμα. Ενδεικτικά, η ευρύτερη βιομηχανία δημιούργησε, το 2022, το 14,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας με υπερδιπλασιασμό της συμμετοχής των βιομηχανικών εξαγωγών στο ΑΕΠ, ενώ προσφέρει πολλές καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, με μέσες αμοιβές υψηλότερες κατά 32% σε σχέση με την υπόλοιπη οικονομία.
Η μελέτη εντοπίζει ακόμη τη σημαντική ευκαιρία που δημιουργείται για την ελληνική βιομηχανία από την τάση επαναπατρισμού (reshoring) βιομηχανικών δραστηριοτήτων εγγυτέρα στις εγχώριες αγορές των μεγάλων επιχειρήσεων ή σε γειτονικές χώρες, στο πλαίσιο και της ευρωπαϊκής πολιτικής για στρατηγική αυτονομία.
Γενικότερα, η μελέτη φώτισε τις τάσεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία μας σήμερα σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, εστιάζοντας στις πρωτοβουλίες μετασχηματισμού που οφείλουν άμεσα να αναλάβουν οι ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, προκειμένου να συνεχίσουν να αποτελούν την αναπτυξιακή αιχμή της οικονομίας, στο επίκεντρο ενός νέου παραγωγικού μοντέλου.
Τα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσει η ελληνική βιομηχανία για να μπορέσει να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά είναι τρία:
- Να επενδύσει στη «βιομηχανική αριστεία», δηλαδή να επιδιώξει παραγωγή υψηλής ποιότητας μέσω της βελτιστοποίησης των διαδικασιών, των τεχνολογιών και των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.
- Να τολμήσει και να εμβαθύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό για τη μετάβαση στο εργοστάσιο του μέλλοντος, και ακόμη
- Να μεταβεί σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, που θα δημιουργεί μακροπρόθεσμη αξία για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αλλά και στο περιβάλλον και την κοινωνία.
Ψηφιακός μετασχηματισμός: από την παραδοσιακή παραγωγή στο εργοστάσιο του μέλλοντος.
Στη μελέτη γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο εργοστάσιο του μέλλοντος που χρησιμοποιεί κυβερνοφυσικά συστήματα (Cyber-Physical Systems–CPS) για τη διαχείριση των φυσικών διεργασιών στο περιβάλλον παραγωγής· για την ανάλυση δεδομένων· για την υποστήριξη της αυτοματοποίησης· και για τη λήψη αποφάσεων με στόχο τη βελτιστοποίηση της παραγωγής. Παρά τις προοπτικές εξοικονόμησης κόστους και τη συνεχή εξέλιξη των ψηφιακών τεχνολογιών, η ανάπτυξη ενός λειτουργικού εργοστασίου του μέλλοντος παραμένει δύσκολη άσκηση για τις περισσότερες βιομηχανίες: Οι περισσότερες εξελίξεις έχουν επικεντρωθεί στην αυτοματοποίηση για τη μείωση του κόστους, χωρίς όμως την εφαρμογή τεχνολογιών μετασχηματισμού, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT), η επαυξημένη πραγματικότητα (AR), το blockchain, κ.λπ. Οι επιχειρήσεις, ωστόσο, χρειάζεται να κατανοήσουν συνολικά τις δυνατότητες του ψηφιακού μετασχηματισμού και να χαράξουν στρατηγική για τη βέλτιστη χρήση των νέων τεχνολογιών που αυτός προσφέρει.
Επιπλέον, καθώς η βιομηχανία κινείται όλο και περισσότερο προς έξυπνα και διασυνδεδεμένα εργοστάσια, η κυβερνοασφάλεια θα καθίσταται κρίσιμη για την ανθεκτικότητά της: Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 ο κλάδος της μεταποίησης ήταν, διεθνώς, εκείνος με τα περισσότερα κρούσματα κυβερνοεπιθέσεων. Η διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής -με βασικούς αρμούς την ανάπτυξη ενός κατάλληλου και περιεκτικού μίγματος μέτρων και προτύπων ασφαλείας, σε συνδυασμό με την εκπαίδευση των εργαζόμενων- είναι επιτακτική εάν οι επιχειρήσεις θέλουν να διασφαλίσουν την ανθεκτικότητά τους στο ψηφιακό κόσμο του μέλλοντος.
