Σκέψεις επί της εξαγγελθείσας προσαύξησης αμοιβής υπερωριών

Σχετικά με το ζήτημα της μερικής απασχόλησης στην Ελλάδα, πολλές είναι οι επιχειρήσεις που στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν κατά τα χρόνια της κρίσης, βρήκαν διέξοδο σε αυτήν κι έτσι τα ποσοστά αυξήθηκαν κατακόρυφα σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. Όμως στην πραγματικότητα τα ποσοστά είναι μικρότερα σε σχέση με τις περισσότερες δυτικές οικονομίες και ο λόγος είναι προφανής.

Η συγκεκριμένη ευέλικτη μορφή απασχόλησης είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τις περισσότερες επιχειρήσεις όσο και για μεγάλη μερίδα εργαζομένων. Και για να γίνω πιο σαφής, από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις και ιδιαίτερα οι εμπορικές, μπορούν να είναι πιο ευέλικτες στις διακυμάνσεις της ζήτησης που αντιμετωπίζουν και να ελέγχουν αποτελεσματικότερα το κόστος μισθοδοσίας τους. Στον κλάδο μας τα καταστήματα δεν εμφανίζουν την ίδια επισκεψιμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας ή της εβδομάδας. Με την μερική απασχόληση καλύπτονται κενά τα οποία δεν μπορούν να καλυφθούν από έναν εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης. Ειδικά τις λίγες ώρες της ημέρας που τα καταστήματα δέχονται πολύ μεγάλο όγκο πελατών, απαιτούνται αρκετοί εργαζόμενοι για τη σωστή εξυπηρέτηση τους. Η μερική απασχόληση δίνει τη λύση.

Και αν από την πλευρά του εργοδότη το θέμα είναι ξεκάθαρο, τι ισχύει όμως για τον εργαζόμενο;

Η πείρα μου στον κλάδο έχει δείξει ότι υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι, μητέρες, φοιτητές, άνθρωποι που δεν διαθέτουν τον απαιτούμενο χρόνο ώστε να εργαστούν με πλήρη απασχόληση εξαιτίας διαφόρων παραγόντων. Όλοι αυτοί βλέπουν τη μερική απασχόληση ως λύση, που θα τους βοηθήσει να συνδυάσουν την ανάγκη για εργασία με τον διαθέσιμο χρόνο τους και θα τους εξασφαλίσει το εισόδημα που έχουν ανάγκη. Τα παραπάνω αποδεικνύονται και από τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων του κλάδου μας. Έξι στους δέκα εργαζόμενους στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ σήμερα είναι γυναίκες. Περίπου το μισό προσωπικό των εταιρειών του κλάδου ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των ανθρώπων 35-49 ετών, ενώ 3 στους 10 εργαζομένους ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 25-34 ετών. Δηλαδή εργαζόμενες μητέρες με παιδιά σε μικρή ηλικία, που κατά κανόνα ανήκουν στις κοινωνικές ομάδες που πλήττονται από την ανεργία.

Τι θα γίνει με την αύξηση του κόστους της μερικής απασχόλησης;

Η πρόσφατα εξαγγελθείσα προσαύξηση αμοιβής υπερωριών κατά 12% θεωρούμε ότι θα αυξήσει το κόστος μισθοδοσίας των επιχειρήσεων χωρίς πραγματικό αντίκρισμα, εφόσον ο κλάδος απασχολεί μεγάλο όγκο εργαζόμενων μερικής απασχόλησης, χωρίς στην πράξη να υπάρχει ανάγκη να μετατραπούν σε εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Όταν οι συνθήκες επιβάλλουν την πραγματοποίηση επιπλέον ωρών, συνήθως επιλέγονται με δική τους συναίνεση οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης ώστε να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.
Η αλλαγή θα μεταβάλει το σχετικό κόστος και θα πλησιάσει το κόστος υπερεργασίας ενός πλήρως απασχολούμενου, οπότε θα είναι μικρή η διαφορά μισθολογικού κόστους του επιπλέον χρόνου μεταξύ τους. Ενδεχομένως να επιλέγονται και εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης για την κάλυψη της ανάγκης για επιπλέον εργασία, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι συνολικές αποδοχές των χαμηλότερα αμειβόμενων.

Συνοψίζοντας, πιστεύω πως το παραπάνω μέτρο τελικά θα έχει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκει να αντιμετωπίσει και το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτοί που θα πληγούν για μια ακόμα φορά είναι οι συνεπείς εργοδότες που τόσα χρόνια πλήττονται από την υψηλή φορολόγηση και τις υψηλότατες εργοδοτικές εισφορές.