Εγκρίνεται η απλοποίηση του Συνοριακού Μηχανισμού Προσαρμογής Άνθρακα
Κωνσταντίνος Διαμαντούρος
Μόνιμος Αντιπρόσωπος ΣΕΒ στην BusinessEurope και την ΕΕ
Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις – 30 Σεπτεμβρίου 2025
Στο πλαίσιο των ενωσιακών δράσεων για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας στης ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να μειώσει το ρυθμιστικό βάρος για τις επιχειρήσεις κατά 25% (και 35% για τις ΜΜΕ) μέχρι το 2029 και έχει προτείνει έως τώρα έξι πακέτα νομοθετικής απλοποίησης (τα λεγόμενα omnibus) σε τομείς όπως μεταξύ άλλων η βιωσιμότητα, η κοινή αγροτική πολιτική, τα χημικά και την άμυνα.
Η πρώτη πρόταση ρυθμιστικής απλοποίησης που εγκρίνεται σε ενωσιακό επίπεδο αφορά τον Συνοριακό Μηχανισμό Προσαρμογής Άνθρακα. Πρόκειται για ένα εργαλείο που θα εφαρμοστεί οριστικά από 1 Ιανουαρίου 2026 και βάσει του οποίου, οι εισαγωγές σίδηρου και χάλυβα, αλουμίνιου, τσιμέντου, λιπασμάτων, ηλεκτρικής ενέργειας και υδρογόνου θα υπόκεινται σε ένα περιβαλλοντικό τέλος που θα είναι ισοδύναμο του ανθρακικού τους αποτυπώματος βάσει του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Ρύπων.
Βάσει του νόμου που είχε εγκριθεί το 2023, όλες οι εταιρίες με εισαγωγές αξίας άνω των € 150 ανά αποστολή θα ήταν υποχρεωμένες να εφαρμόσουν τον κανονισμό. Ωστόσο, βάσει στοιχείων που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιτικής εφαρμογής του CBAM (από Οκτώβριο 2023) κατέστη σαφές ότι κανονισμός θα επιβάρυνε δυσανάλογα πολλές ΜμΕ με σχεδόν με μηδαμινό εισαγωγικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Κατά συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον Φεβρουάριο 2025 το ελάχιστο χρηματικό όριο των € 150 ανά αποστολή να αντικατασταθεί με ένα όριο που βασίζεται στο βάρος και, βάσει του οποίου, υπόχρεες θα ήταν μόνο αυτές οι εταιρίες που το σύνολο των εισαγωγών τους υπερβαίνει τους 50 τόνους. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό παράδειγμα διοικητικής απλοποίησης καθώς εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής σχεδόν το 90% των υπόχρεων εταιριών (182,000 βάσει υπολογισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) διατηρώντας σχεδόν ανέπαφη την κλιματική φιλοδοξία , καθώς το 10% των εταιριών που παραμένει στο πεδίο εφαρμογής αντιπροσωπεύει σχεδόν το 90% των εισαγόμενων εκπομπών.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εγκρίθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 10 Σεπτεμβρίου και έλαβε το πράσινο φως από την Επιτροπή Μόνιμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου στις 24 Σεπτεμβρίου.
Παρότι πρόκειται για ένα επιτυχημένο παράδειγμα διοικητικής απλοποίησης, η BusinessEurope σε πρόσφατη ανακοίνωσή της ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση της έκθεσης Ντράγκι έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου. Χαρακτηριστικά τονίζει ότι ενώ οι τρέχουσες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στοχεύουν στη μείωση του κόστους συμμόρφωσης κατά 8 δισεκατομμύρια ευρώ, αυτό αντιπροσωπεύει μόνο το 5% των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που εκτιμά η Eurostat ως το τρέχον ετήσιο βάρος συμμόρφωσης με τους κανονισμούς για τις επιχειρήσεις. Το Συμβούλιο της ΕΕ έδωσε την τελική έγκριση στην απλοποίηση του μηχανισμού στις 29 Σεπτεμβρίου.
Αναζητήστε εδώ σχετικό Δελτίο Τύπου της Businesseurope